Podstawówka to zło…

Blisko 23% uczniów szkół podstawowych przyznała się, iż choć raz padło ofiara przemocy. Co gorsze, co dziesiąty ankietowany wskazał, iż stosuje się wobec niego przemoc regularnie. Dla gimnazjum te odsetki wyniosły 14,5% oraz 6%, a w szkołach ponad gimnazjalnych: 7,6% oraz 3%. Najczęstszym rodzajem przemocy, jest przemoc werbalna – doświadcza jej ponad połowa uczniów szkoły podstawowej. Wiecie, że 7% uczniów szkoły podstawowej było zmuszonych płacić haracze? Co piątego ucznia okradziono lub zniszczono jego mienie. Jeszcze lepiej… 6% uczniów przyznało, że brało udział w bójce, w której używano niebezpiecznego narzędzia. I jaki rysuje się obraz polskiej szkoły? Nie można lekceważyć tych danych… Wpływ mediów na dziecko jest ogromny, a rodzice zamiast intensyfikować swoje działania, to pozostawiają dzieci samym sobie lub decydują się na sprawowanie obozowego rygoru.

Czym szkoła jest?

Szkoła to nie tylko miejsce, w którym dziecko zdobywa wiedzę zaplanowaną w programach nauczania, ale także niezwykle ważne środowisko wywierające ogromny wpływ na jego rozwój fizyczny, emocjonalny i społeczny. To tu młody człowiek poszerza sieć kontaktów społecznych, zdobywa przyjaciół i rozwija umiejętności społeczne. Ma też okazję poznać inne niż w rodzinie wzorce ról społecznych dorosłych. Pod wpływem doświadczeń szkolnych uczeń utrwala bądź weryfikuje swój obraz świata, ludzi i własnej osoby. Bezpieczna i przyjazna szkoła może również uruchamiać procesy wzmacniające odporność ucznia na przeciwności życiowe, rozwijanie umiejętności społecznych, w tym rozwijanie postaw akceptujących różnorodność i odmienność kulturową czy językową – Program Bezpieczna Przyjazna Szkoła.

Pięknie ujęte, prawda? Szkoła to bardzo ważne miejsce. Jednak jak zapewnić bezpieczeństwo w szkole? Program analizuje m.in. spożycie alkoholu, narkotyków i innych substancji w szkole podstawowej, gimnazjalnej i średniej. Cóż z tego, iż alkohol jest sprzedawany od 18 roku życia, kiedy badania pokazują, iż piło go chociaż raz ponad 87% procent uczniów II gimnazjum. Dla uczniów III gimnazjum odsetek ten wyniósł on już ponad 95%. W ciąg ostatni 30 minut od momentu badania alkohol piło ponad 57% piętnastolatków i szesnastolatków. W grupie siedemnastolatków i osiemnastolatków, alkohol w ciągu ostatnich 30 dni piło ponad 80% osób. W ciągu ostatnich 30 dni, upiło się 21% uczniów z młodszej grupy i 32% ze starszej grupy wiekowej. Jeśli chodzi o szkołę podstawową, przynajmniej raz piwo spożywało ponad 17% 11-12 latków i ponad 2/5 13-14 latków. Ponad 4% uczniów V klasy podstawówki piło chociaż raz wódkę, a w III klasach gimnazjum odsetek ten wyniósł 20%.

Tytoń

Choć raz w życiu paliło 57% uczniów I klasy gimnazjum. W III klasie gimnazjum paliło już 71% uczniów. 30% uczniów paliło w przeciągu ostatnich 30 dni. Co dziesiąty uczeń w wieku 15-19 lat pali regularnie. Nie ma dużo danych… Jednak nigdy nie zapomnę widoku bawiących się uczniów szkoły podstawowej w piaskownicy. Czemu? A bawili się paląc papierosy i pijać wódkę. Jednocześnie używali przy tym pięknego języka, prawdopodobnie zasłyszanego u rodziców. Bo wiem, że niektórzy z nich (rodziców) uważają, iż oni mogą klnąc jak szewcy, ale dziecko ma zrozumieć, iż tak nie wolno – no cóż, brawo za inteligencje!

Ruch, a raczej jego brak.

Zaleca się aby dziecko było aktywne ruchowo co naj miej godzinne codziennie.  Ja jestem z pokolenia wychowanego na podwórku. Brak ruchu był jednoznaczny z końcem świata. Codziennie biegało się za piłką. Badani pokazują, iż w latach 206-2010 zanotowano spadek aktywności ruchowej. Co najmniej 60 minut na aktywność fizyczną przeznaczało: 27% 11-12 latków, 17,8% 13-14 latków, 10,3% 17-18 latków. Jest to smutne. My z chłopakami biegaliśmy po kilka godzin dziennie… Z brakiem ruchu połączony jest problem nadwagi. Jednak, co śmieszniejsze, około 50% dziewczynek mających prawidłową wagę, uważa się za zbyt grube. Jak to mówią, facet nie pies, na kości nie poleci, chociaż kto tam wie - oczywiście, powiedzenie odnośnie do dojrzałych kobiet (co, by nie było).

Program Bezpieczna Szkoła

Program jako czynniki ryzyka związane ze szkoła wyznaczył:

• Przemoc rówieśnicza
• Niepowiedzenia szkolne
• Odrzucenie przez rówieśników
• Słabsza więź ze szkołą
• Destrukcyjna grupa rówieśnicza
• Niedostateczne kierowanie własnym zachowaniem

W walce z czynnikami ryzyka, postanowiono poprawiać czynniki chroniące, a mianowicie:

• Poczucie przynależności
• Okazje do przeżycia sukcesu i rozpoznania własnych osiągnięć
• Pozytywny klimat szkoły
• Prospołeczne nastawionia grupa rówieśnicza
• Zdecydowany brak akceptacji przez szkołę dla przemocy
• Wymaganie od uczniów odpowiedzialności oraz udzielania sobie wzajemnie pomocy

Elementami zdrowej i bezpiecznej szkoły są:

1. Wysokie oczekiwania, standardy, przy równoczesnym udzielaniu wsparcia uczniom i ich rodzicom przez nauczycieli i pozostały personel szkoły.
2. Wsparcie i przyjazne relacje z kolegami.
3. Ogólny etos, eksponowane wartości i dobra atmosfera szkoły.
4. Zdecydowana niezgoda na jakiekolwiek formy przemocy.
5. Dostarczanie uczniom okazji do zdobywania pozytywnych doświadczeń; osiągnięcia sukcesu w znaczących zadaniach, ponoszenia odpowiedzialności.
6. Stwarzanie poczucia ładu i porządku w otoczeniu.
7. Możliwość uczestniczenia w zajęciach pozalekcyjnych.

Jednocześnie twórcy programu wskazują, iż kształtowanie zdrowego wspierającego środowiska szkolnego powinno być realizowane poprzez:

• Przekazywanie wartości i norm społecznych
• Tworzenie przyjaznego klimatu zarówno w klasie jak i w całej szkole
• Budowaniu wspierających relacji pomiędzy nauczycielami, uczniami oraz rodzicami
• Realizowanie edukacji zdrowotnej oraz promocji zdrowia w szkole
• Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
• Kształtowanie umiejętności życiowych u uczniów
• Zwiększanie kompetencji wychowawczych znaczących osób dorosłych, czyli rodziców i nauczycieli

W mediach skończyła się moda, na przekazywanie relacji dotyczących sławnych koszy na głowach nauczycieli, nie oznacza to jednak, że problem znikł. Problem stał się już nudny… nudny pod względem efektu medialnego.